Kwa kila mama, jambo la kwanza linalo kuja akilini mwao inapofika kwa chakula ni jinsi ya kuhakikisha kuwa familia ina afya. Watoto wanahitaji kuwa shupavu na wenye nguvu ili kuwa na furaha. Hii ndiyo sababu kwa nini tuna jaribu kadri tuwezavyo kuwapa vitu bora na vyenye ladha pia. Swali ni jinsi ya kutengeneza ratiba ya lishe yenye afya kwa kutumia chakula cha kawaida nchini Kenya.
Vyakula vikuu maarufu nchini Kenya ni kama vile wali na sima vinavyo kuwa kwenye kundi la wanga. Wakati ambapo wengine huenda wakakosa kujua, kuna njia nyingi ambazo unaweza tengeneza chakula chenye ladha kilicho na virutubisho vyote muhimu.
Jinsi ya kutengeneza ratiba ya lishe yenye afya nchini Kenya
Ukweli ni kuwa nyingi kati ya vyakula nchini Kenya ni vya afya, siri ni kujua jinsi ya kuvi changanya.
Lakini kwanza, unahitaji kujua virutubisho vilivyoko kwenye kila aina ya chakula.
Wanga:
Hii ikiwa kwenye chakula chako, familia yako inapata nishati. Hakuna shaka kuwa inapofika kwa manufaa ya nishati ya shughuli za siku baada ya nyingine. Hata kama ni ya mtoto wako kucheza na kukimbia nje.
Unaweza pata virutubisho hivi kwenye chakula kama mchele ama wali, sima, mahindi, mhogo, mtama, ngano, viazi vitamu na kadhalika. Katika vyakula hivi, utapata aina ya wanga iliyo rahisi kuchakata.
Protini:
Hii ni mojawapo ya vitu muhimu zaidi za kuhakikisha kuwa ziko kwa kila lishe unayo tayarisha. Protini zinampatia mtoto wako vitu vinavyo hitajika kumsaidia kuwa na afya kwa kuboresha mfumo wake wa afya na kutengeneza tishu za misuli.
Utapata protini kutoka kwa vyakula kama mayai, nyama, maziwa, maharagwe na nyama ya nguruwe na kadhalika.
Ufuta (lipids/fats):
Kula hizi ni kama kuwa na nishati iliyo hifadhiwa kutumiwa baadaye. Ni wewe una hifadhi nishati kwenye tishu zako ambazo zinaweza tumika baadaye unapo ihitaji.
Unaweza pata hizi kutoka kwa maziwa, siagi ya peanut, sardine, mafuta ya oil, samaki wa salmon na kadhalika.
Watu hujaribu kuepuke ufuta kwa sababu wana shaka kuhusu uzito wao na tatizo la uzito wa kupindukia. Hofu yao ni halali lakini tatizo kubwa linalo paswa kuepukwa ni ufuta usio chakatwa ama trans fats. Ufuta asili hauna tatizo lolote.
Vitamini:
Hizi ni muhimu sana kwa sababu zina usaidia mwili kupigana na baadhi ya magonjwa. Zina patikana sana sana kwa matunda na mboga. Bila shaka utapata vitamini A, B, C, D, E na K katika mboga na matunda mengi.
Madini:
Unapo tengeneza chakula, kamwe haupaswi kusahau umuhimu wa madini. Madini tofauti huwa na jukumu fulani mwilini na zote zina saidiana mwilini. Ukosefu wa baadhi ya madini mwili unaweza sababisha matatizo sugu ya kiafya. Kalisi inasaidia na mifupa ambayo kila mtoto anahitaji na iron inasaidia kusafirisha hewa kupitia kwa damu.
Utapata hizi kwenye maziwa, chumvi, nyama nyekundu, samaki, viazi, wali na kadhalika.
Fiber:
Hii inasaidia na kolesteroli na kuepusha matatizo ya kumeng'enya chakula na kusaidia chakula kisonge kwenye matumbo kwa urahisi zaidi.
Unaweza pata hizi kwenye mboga, mchele wa hudhurungi, ndizi, maembe na kadhalika.
Maji:
Maji ndiyo muhimu zaidi kati ya virutubisho vyote kwa sababu yana hitajika sana na mwili. Yana epusha dhidi ya kukosa maji tosha mwilini.
Kupata haya: kula matunda kama vile tikiti maji, machungwa na unywe maji kwa wingi.
Unapo tengeneza ratiba yako ya lishe yenye afya Kenya, hakikisha kuwa unachanganya hivi kwamba uwe na chakula kutoka kwa kila familia kwenye sahani yako.
Chanzo: Pulse NG
Soma Pia: Ratiba Ya Chakula Cha Wiki Moja Cha Familia Yako
